قوانین والیبال ستون اصلی نظم، عدالت و ایمنی در این ورزش پرهیجان و گروهی به شمار می‌روند و نقشی اساسی در ارتقای کیفیت برگزاری مسابقات ایفا می‌کنند. آشنایی و درک درست از این قوانین، نه‌تنها برای بازیکنان و مربیان ضروری است، بلکه به تماشاگران نیز کمک می‌کند تا با نگاهی دقیق‌تر و عمیق‌تر جریان بازی را دنبال کنند. در این نوشته وب سایت آرسنال شما را با قوانین والیبال (سرویس زدن، تعویض بازیکن،دفاع ، لیبرو و…)، آشنا خواهد کرد، همراه ما بمانید.
قوانین والیبال
والیبال یه ورزش گروهی هیجان‌انگیزه که علاوه بر حرکات جالب و تاکتیک‌های خاص، روی یه‌سری قوانین دقیق و منظم بنا شده. این قوانین کمک می‌کنن تا بازی‌ها با نظم و انصاف جلو برن و تیم‌ها توی فضایی سالم با هم رقابت کنن.
اگه بازیکن‌ها، مربی‌ها و حتی تماشاگرها با این قوانین بیشتر آشنا باشن، بازی‌ها هم بهتر و حرفه‌ای‌تر برگزار می‌شن و اشتباه‌های داوری و فنی هم خیلی کمتر پیش میان.
قوانین بازی در زمین والیبال
قوانین والیبال همه بخش‌های بازی رو در بر می‌گیره؛ از شروع هر رالی با سرویس گرفته تا نحوه تعویض بازیکن‌ها، شیوه دفاع و دریافت، و حتی نقش‌های خاصی مثل لیبرو که توی روند بازی خیلی تأثیرگذاره.
اگه این قوانین به‌درستی رعایت نشن، نه‌تنها بازی تیم‌ها بهم می‌ریزه، بلکه کل مسابقه ممکنه کند، نامنظم یا ناعادلانه پیش بره.
وقتی بازیکن‌ها این قوانین رو خوب بدونن، می‌تونن توی لحظه‌های حساس تصمیم درست بگیرن و جلوی اشتباهات گرون‌قیمت رو بگیرن.
مربی‌ها هم با آشنایی کامل با قوانین، بهتر می‌تونن نقشه بریزن، برنامه‌ریزی کنن و از بازیکن‌هاشون درست و به‌جا استفاده کنن.
قوانین سرویس والیبال
جایگاه بازیکن موقع سرویس
وقتی می‌خوای سرویس بزنی، باید پشت زمین و خارج از خط انتهایی (خط سرویس) قرار بگیری. اگه قبل از زدن توپ پاتو بزاری روی خط یا ازش رد بشی، داور اعلام خطا می‌کنه و امتیاز میره برای تیم مقابل.
۲. چطوری باید به توپ ضربه بزنی؟
توپ باید با دست یا بازوت ضربه بخوره؛ نه اینکه گرفته یا پرتابش کنی.
از لحظه‌ای که داور سوت میزنه، فقط ۸ ثانیه وقت داری سرویس بزنی و فقط یه بار فرصت داری.
اگه توپ از دستت بیفته یا توی پرش اشتباه کنی، حتی اگه به توپ نخوری، بازم خطا حساب میشه.
قوانین سرویس زدن والیبال
۳. عبور توپ از تور
سرویس باید از تور رد بشه و مستقیم بره تو زمین حریف. اگه به تور بخوره ولی رد بشه و بیفته تو زمین حریف، بازی ادامه داره. اما اگه توپ تو زمین خودت بمونه یا بعد برخورد با تور سقوط کنه، امتیاز میره برای حریف.
۴. نوبت سرویس دادن
هر تیم یه ترتیب چرخشی برای سرویس داره که باید رعایت بشه. اگه کسی اشتباهی جای نفر دیگه سرویس بزنه، داور خطای چرخش می‌گیره و امتیاز رو به تیم روبه‌رو می‌ده. بعد از هر چرخش، نفر بعدی میاد و سرویس رو میزنه.
قانون سرویس در والیبال
۵. خطاهای رایج موقع سرویس زدن
یه‌سری اشتباه‌ها هست که خیلی از بازیکن‌ها موقع سرویس انجام می‌دن و باعث از دست رفتن امتیاز می‌شن، مثل:
- زدن توپ قبل از اینکه داور سوت بزنه
- دیر سرویس زدن (اگه بیشتر از ۸ ثانیه از سوت بگذره)
- پا گذاشتن روی خط سرویس یا برخورد بدن با اون هنگام زدن توپ
- وقتی توپ بدون تماس با بازیکن حریف از زمین خارج میشه
- اگه کسی خارج از نوبتش سرویس بزنه
- به‌جای ضربه‌زدن، توپ رو بگیره یا پرتاب کنه
۶. سرویس‌های مختلف و نکات مهم‌شون
بازیکن‌ها می‌تونن به سبک‌های مختلف سرویس بزنن؛ مثلاً ایستاده، از بالا یا حتی پرشی. اما توی هر حالتی باید قوانین رو رعایت کنن.
اگه سرویس اون‌قدر ضعیف باشه که توپ از تور رد نشه و تو زمین خودشون بمونه، داور اعلام خطا می‌کنه.
در ضمن، بازیکن باید موقع ضربه زدن داخل منطقه سرویس باشه؛ ولی بعد از زدن توپ، می‌تونه وارد زمین بشه و مشکلی نداره.
خطای سرویس والیبال
۱. دیر سرویس زدن یا عجله قبل از سوت
وقتی داور سوت میزنه، بازیکن فقط ۸ ثانیه وقت داره تا سرویس بزنه. اگه دیرتر از این بزنه، خطا میشه.
از اون طرف، اگه بازیکن قبل از اینکه داور سوت بزنه سرویس بزنه، اون هم خطا حساب میشه و امتیاز از دست میره.
۲. پا گذاشتن روی خط یا داخل زمین موقع سرویس
هنگام سرویس زدن، بازیکن باید کاملاً پشت خط انتهایی باشه. اگه حتی یه ذره از کف پا روی خط باشه یا بازیکن از داخل زمین بپره یا فرود بیاد، خطای سرویس گرفته میشه.
۳. سرویس از بیرون محدوده مجاز
توپ باید از وسط تور و بین دو میله رنگی (آنتن‌ها) عبور کنه و بره تو زمین حریف.
اگه توپ از بیرون این محدوده بره، به سقف یا دیوار بخوره، یا اصلاً به تور نخوره و بره بیرون، داور خطا اعلام می‌کنه.
خطاهای سرویس در والیبال
۴. خطای ضربه نزدن به توپ بعد از پرتاب
اگه بازیکن توپ رو بندازه بالا ولی بهش ضربه نزنه و توپ بیفته زمین، داور اعلام خطا می‌کنه.
همچنین بازیکن اجازه نداره توپ رو دوبار به زمین بزنه یا بگیره و بعد بزنه؛ سرویس باید توی یه حرکت و فقط با ضربه انجام بشه.
۵. اشتباه در نوبت چرخش
اگه بازیکنی از جای اشتباهی سرویس بزنه و ترتیب چرخش تیم رعایت نشده باشه، داور خطای چرخش می‌گیره.
توی این حالت امتیاز به تیم مقابل داده میشه و اون‌ها سرویس رو ادامه می‌دن.
۶. سرویس زدن توسط کسی که نوبتش نیست
فقط بازیکنی که طبق چرخش نوبتش شده، می‌تونه سرویس بزنه. اگه یه بازیکن دیگه اشتباهی سرویس بزنه، تیمش خطا کرده و امتیاز به حریف می‌رسه.
داورها با نگاه به فرم‌های ترکیب بازیکنان این موضوع رو بررسی می‌کنن.
قوانین تعویض بازیکن والیبال
۴. روش اعلام تعویض
تعویض تنها با کسب اجازه از داور مجاز است. مربی باید درخواست خود را به داور چهارم یا داور اول اعلام کند.
بازیکنان واردکننده و خارج‌شونده موظف‌اند در منطقه تعویض، واقع در کنار خط عرضی زمین و مقابل میز داور، منتظر دریافت تأیید داور باشند.
هرگونه تعویض بدون اطلاع و تأیید داور ممکن است رد شود و تیم متخلف نیز مشمول جریمه گردد.
۵. تعویض اضطراری
در مواردی که بازیکنی به دلیل آسیب‌دیدگی قادر به ادامه بازی نباشد و تعویض‌های معمولی تمام شده باشند، تیم مجاز به استفاده از تعویض اضطراری است.
در این شرایط، بازیکنی که ممکن است خارج از ترکیب معمول پست باشد، با تأیید داور و تیم پزشکی جایگزین بازیکن مصدوم خواهد شد.
قانون سرویس زدن در والیبال
ترتیب سرویس زدن در والیبال
قانون سرویس والیبال
تعداد تعویض در والیبال
دو تعویضه در والیبال